تعبیر خواب، یک علم و فن مهم است که جایگاه بزرگی دارد، چرا که از ویژگی‌های پیامبران است و هر کسى شایستگى دست‌یابی به این علم و فن را ندارد، مثلا مرجع تقلیدی که در علوم اسلامى برتر از دیگران شناخته شده، ممکن است در مورد تعبیر خواب هیچگونه اطلاعات فنى نداشته باشد؛ بنابراین اینکه هر کس با دیدن خوابى، نزد ملاى محل یا امام جمعه شهر برود و خواهان تعبیر خواب خود باشد، امری غیر اصولى است.
محمدبن سيرين گويد:
سايه در خواب، بزرگي و هيبت بود و نيز سايه درخواب بزرگي است از پادشاه و همچنين سايه كوچك درتاويل پادشاه بود و سايه ديوار بزرگي و عزت است از مردي بزرگ، كه معيشت در پناه او كند و سايه درخت آساني و راحت بود از پناه مردان كه خدمت او كنند، اما اگر در سايه درختِ خار و درختِ بي بر باشد، دليل بر مردي مفسد و بي باك و بي ديانت باشد و، دليل كند كه اجلش نزديك آمده باشد.
حضرت امام جعفر صادق فرمايد:
نشستن در سايه بر پنج وجه است،
اول: بزرگي.
دوم: هيبت.
سوم: پناه.
چهارم: منفعت.
پنجم: مرگ.
منوچهر مطيعي تهراني گويد:
سايه به تحقيق دو نوع است و ما نيز در خواب خارج از اين دو نوع سايه اي نمي بينيم. اول سايه خودمان است . که چنان چه مقابل منبع نور ايستاده باشيم طبعا سايه مابر زمين و بر ديوار مي افتد. دوم سايه اشيا و اين شامل همه چيز مي شود. هر جسم عجيبي که در مقابل روشنائي واقع شود طبعا سايه خواهد داشت. در روياهاي ما سايه خودمان، نام و آوازه است. شهرت نيک و بدي است که به سبب اعمال خويش کسب کرده ايم و مردم درباره ما قضاوت هاي خوب و بد مي کنند. چنان چه در خواب ببينيم که اصلا سايه نداريم نيکو خوابي نيست و بهتر اين است که بيننده خواب روز بعد صدقه بدهد. اگر در خواب ببينيم سايه اي کوچک و نامتناسب با هيکل و جثه خويش داريم نشان آن است که مردم درباره ما قضاوت خوشايندي ندارند. کارهائي کرده ايم يا سخناني گفته ايم که تحقير شده ايم و ديگران به ما با ديده کوچکي مي نگرند و شان و ارزش لازم را براي ما قائل نيستند. اگر سايه اي مناسب جثه و اندام خويش اما کم رنگ داشته باشيم خواب ما مي گويد استطاعت کمک به ديگران را داريم اما کمک نمي کنيم. مي توانيم براي مردم مفيد باشيم ليکن مضايقه داريم. و اگر سايه اي پر رنگ و سياه داشته باشيم نشان آن است که سود ما به مردم مي رسد. به زبان ديگر آدم خوبي هستيم و افراد جامعه درباره ما قضاوت خوب دارند و ناممان را به نيکي بر زبان مي آورند. و اما بعد سايه اشيا و به خصوص سايه ابر. اگر در روياي خويش احساس کنيد هوا گرم و آفتابي است و در اين حالت لکه ابري در آسمان پيدا شود و بر سايه شما سايه بيافکند خوابي مبارک و ميمون ديده ايد. اين نشان آن است که مورد عنايت و لطف پروردگار عالم قرار مي گيريد و بر گزيده و ممتاز مي شويد. در اين حالت رنگ ابر در تعبير رويا قضاوت هائي به وجود مي آورد. اگر ابر روي شخص يا منطقه اي سايه بيافکند و شما مشاهده کنيد که ابر سايه است خواب شما مي گويد آن شخص يا آن ناحيه گرفتار غم و اندوه مي شوند. در اين مورد خاطره اي دارم که نقل مي کنم: چندين سال قبل شخصي که اهل يکي از روستاهاي چهار محال بختياري بود ولي در تهران مي زيست خواب ديد که ابر سياهي آمده و ده آن ها را چنان در خود گرفته که هيچ چيز ديده و تشخيص داده نمي شود. او مي گفت( در خواب ديدم ابر سياه فقط ده ما را گرفته در حالي که از پنجره اتاق صحراي دور دست را مي ديدم آفتابي است و گله ها دارند چرا مي کنند. در اين تاريکي به دنبال بچه هاي خود مي گشتم اما آن ها را نمي يافتم. صدايشان را مي شنيدم ولي ابر همه جا را تاريک کرده بود که نمي توانستم بچه ها را پيدا کنم) مدارس که تعطيل مي شد او طبق معمول زن و فرزندانش را به ده مي فرستاد و پايان تابستان خودش هم مرخصي مي گرفت و مي رفت دو هفته آن جا مي ماند و آن ها را به تهران باز مي گرداند. آن سال نيز همين کار را کرد ولي در مرداد ماه که ريزش باران سابقه ندارد يا به ندرت اتفاق مي افتد چنان باران هولناکي باريد و سيل مهيبي راه افتاد که روستاي محل اقامت فرزندان او را آب برد. در اين حادثه روستائيان آسيب ديدند و او نيز يکي از فرزندانش را که سال داشت از دست داد. فاصله ديدن خواب تا وقوع سيل دوماه و نيم بود. سايه ابر سياه غم و اندوه است و اگر پائين باشد و ما را فرا بگيرد بلاست. ابر سفيد و سايه خاکستري رنگ طبيعي و نيکو است زيرا نوشته اند وقتي رسول اکرم در جواني کاروان متعلق به حضرت خديجه را سرپرستي مي کرد هنگام بازگشت از سفر شام لکه ابر سفيد در آسمان پيدا مي شد که بر کاروان و حضرت محمد(ص) سايه مي افکند. ابر سرخ خوب نيست و کلا ابر اگر رنگ غير طبيعي داشته باشد تعبير نيکو ندارد. چنان چه در خواب ببينيد که زير سايه ديوار قرار گرفته ايد و آن ديوار عظيم و محکم است روياي شما خبر مي دهد که از جهتي مورد حمايت قرار مي گيريد. کسي يا کساني از شما حمايت مي کنند. دستتان را مي گيرند و با اين کمک و همراهي شما به شان و جاه مي رسيد حال اگر ديوار ضعيف و مخروبه باشد، مثل ديوار گلي و چينه روياي شما مي گويد از کسي کمک و پايمردي مي طلبيد که توان انجام را ندارد.اگر در خواب ببينيد زير سايه درخت نشسته ايد نيکو است چرا که خواب شما مي گويد رفاه و آرامش مي يابيد و باز هم اين با توجه به نوع درخت تفاوت هائي به وجود مي آورد که در تعبير اثر مي نهد اما کلا حکم همين است. اگر ديديد در خواب سايه کسي بر شما افتاده نيکو خوابي نيست چون نشان آن است که غمگين مي شويد و چنان چه ببينيد سايه شما بر ديگري افتاده ستم مي کنيد و موجب رنج و ملال آن شخص هر کس هست، مي شويد. در مورد درختان گفتم که سايه همه درختان خوب است اما سايه درخت چنار و نارون و نخل بهتر است. سايه بيد اندکي غم مي آورد. شاه توت اصلا خوب نيست.
